SLACHTOFFERS LETSELSCHADE HEBBEN NIET ALLEN DEZELFDE RECHTSBESCHERMING
Geachte leden van de Vaste Kamercommissie Justitie en Veiligheid,
Op 1 juni spreekt u met de minister van Rechtsbescherming over het slachtofferbeleid. In dit commissiedebat staat ook het onderwerp letselschade prominent op de agenda. Het NIVRE, het onafhankelijke instituut van schade professionals, maakt graag van de gelegenheid gebruik onze visie te geven op de rechtsbescherming van slachtoffers van letselschade.
De kwetsbare positie van slachtoffers van letselschade is recent ook weer onder de aandacht gebracht van het Ministerie door kamervragen van de leden Van Nispen en Ellian. Het NIVRE distantieert zich met klem van praktijken waarin dossiers van slachtoffers worden verkocht aan de hoogste bieder of, op basis van financiële afspraken, aan vaste afnemers. Het NIVRE staat voor een objectieve en eerlijke schadevaststelling voor iedereen. Wij waken over een integer en rechtvaardig proces en vinden dat de oplossing van de schade altijd transparant en integer moet zijn voor alle betrokken partijen. Het betalen voor cliëntgegevens past vanzelfsprekend niet bij deze uitgangspunten.
We wijzen het betalen voor cliëntgegevens categorisch af. De NIVRE gedragsregels verbieden de handel in dossiers voor de aangesloten experts. Wij willen in dit verband echter ook wijzen op de perverse prikkels in het systeem die dit gedrag uitlokken; er is een forse concurrentie tussen belangenbehartigers en belangenbehartigers kunnen de ‘rekening’ voor het kopen van dossiers vrij eenvoudig doorschuiven naar de aansprakelijke verzekeraar. Het ontbreekt aan een wettelijke verankering van kwaliteit binnen de letselschade waardoor dit soort praktijken in stand worden gehouden.
Wij pleiten als NIVRE voor bescherming van de titel schade-expert. Om de rechtszekerheid van het slachtoffer op korte termijn te verbeteren moeten een aantal hiaten in het huidige keurmerk met spoed worden opgelost.
De kwaliteit en de integriteit van de keten is onvoldoende op orde
In de hele keten waarbinnen de letselschade wordt afgehandeld zijn er momenten waarop er wordt ‘verdiend’ aan het slachtoffer; van de berger van de auto, via de assurantietussenpersoon tot degene die de belangen van het slachtoffer behartigt. Door de toenemende concurrentie worden partijen steeds creatiever in het verkrijgen van dossiers. Dit varieert van het betalen van doorverwijzers, soms in de vorm van administratieve kosten, tot het aanbieden van gratis juridische diensten aan werkgevers en zorgverzekeraars in ruil voor dossiers. Ook zijn er inmiddels talrijke websites waarop slachtoffers gevraagd worden hun gegevens achter te laten, waarna deze gegevens worden doorverkocht aan de hoogstbiedende belangenbehartiger. Onze conclusie is dat de kwaliteit van de keten en de integriteit van de spelers in de keten momenteel onvoldoende op orde is.
Een keurmerk is een eerste stap, maar is in de uitwerking nog onvolkomen
De Letselschade Raad (DLR) werkt samen met een aantal betrokken partijen aan de verbetering van het schaderegelingsproces bij letselschade. Onderdelen van deze verbetering zijn de Gedragscode Behandeling Letselschade (GBL) en het Nationaal Keurmerk Letselschade (NKL). Het Keurmerk is per 1 januari 2021 van start gegaan. Het NKL ziet echter toe op organisaties die optreden als belangenbehartiger en is geen keurmerk voor de professional. In het reglement dat aan het keurmerk ten grondslag ligt dienen de buitendienstmedewerkers van een organisatie die als belangenbehartiger optreedt binnen vijf jaar te voldoen aan de eisen van het NIVRE . Per organisatie geldt tevens de verplichting dat minimaal 50% van de buitendienstmedewerkers NIVRE Register-Expert Personenschade is. Deze bepalingen in het reglement kunnen ertoe leiden dat een organisatie in het bezit is van het NKL maar dat het slachtoffer te maken krijgt met een schade-expert die niet onder het tuchtrecht van het NIVRE valt met alle gevolgen voor de rechtsbescherming van het slachtoffer. Wij vragen de Tweede Kamer dit hiaat in het overleg te adresseren.
De uitwerking van de motie Kuiken biedt geen oplossing
De motie Kuiken roept de regering op om alle professionals binnen de letselschade onder een tuchtrechtspraak te laten vallen. Voor zowel de letselschade (LSA) advocaten als de schade-experts verbonden aan het NIVRE geldt dat zij hun handelen tuchtrechtelijk moeten laten toetsen. De LSA-advocaat valt onder het wettelijke tuchtrecht; de NIVRE register-expert valt nu nog onder het privaatrechtelijk tuchtrecht van het NIVRE en per 1 september 2022 met het oog op onafhankelijkheid en professionaliteit, onder de Geschillencommissie. Het kabinet kiest er, blijkens de brief van 28 juni aan uw Kamer, echter voor de motie uit te werken door aan verzekeraars een wettelijke verplichting op te leggen zich te onderwerpen aan tuchtrecht. Het kabinet richt zich, net als het NKL, op de organisatie, in dit geval de verzekeraar, in de uitwerking van de motie. Deze uitwerking biedt daarmee geen oplossing voor gesignaleerde hiaat.
De oplossingsrichtingen van het NIVRE
Wij stellen twee mogelijke oplossingen voor om het gebrek aan rechtszekerheid tegen te gaan:
Wij verzoeken u deze oplossingsrichtingen ter overweging voor te leggen aan de Minister van rechtsbescherming.
Ons ideaal: een wettelijke borging
Een advocaat die zich als belangenbehartiger opwerpt dient aan wettelijke normen en eisen te voldoen. Helaas gelden die eisen momenteel (nog) niet voor schade-experts in de keten. De titel ‘schade professional’ of ‘schade-expert’ is niet wettelijk beschermd. Dit is al jaren een doorn in het oog van het NIVRE want slachtoffers van letsel lopen daardoor het risico ook slachtoffer te worden van belangenbehartigers.
Het NIVRE wil uiteindelijk toe naar titelbescherming van de schade-expert. Door een wettelijke bescherming van de titel weten alle betrokkenen, zowel het slachtoffer als de verzekeraar, dat de schade-expertise voldoet aan de kwaliteitseisen en normen die door de beroepsgroep zijn vastgelegd en worden getoetst via tuchtrechtspraak.
Wij hopen dat u onze concrete voorstellen wilt meenemen in de voorbereiding van het debat met de Minister op 1 juni 2022 en zijn graag bereid een toelichting te geven.
Met vriendelijke groet,
Susan Mogony
Over het NIVRE
Het NIVRE is een stichting met als doel de bevordering en instandhouding van de deskundigheid en overige kwaliteiten van de beroepsuitoefening van deskundigen op het terrein van schadevaststelling en verwante deskundigheden. Daarnaast is het een platform en aanspreekpunt voor overleg tussen expertise-, inspectie- en taxatiebureaus en alle voor hen relevante partijen